Pomoc

Przez lata dużo się nauczyliśmy o tym, jak pisać petycje, rozwijać wokół nich kampanie i… jak je wygrywać! Dlatego chcemy tutaj podzielić się z Tobą kilkoma poradami, jak możesz prowadzić własne zwycięskie kampanie.

Czym różni się petycja od kampanii?

PETYCJA to tekst, który inne osoby mogą podpisywać, by okazać swoje poparcie. Przy odrobinie szczęścia sama petycja może osiągnąć zamierzony cel. Zwykle jednak wywalczenie realnej zmiany wymaga poprowadzenia przemyślanej kampanii. Petycje są jednak przydatne do rozmaitych celów:

  • Pomagają stworzyć listę osób, które zgadzają się z Tobą i budować społeczne poparcie.
  • Dla Ciebie są prostym sposobem informowania o sprawie i uświadamiania opinii publicznej, że istnieje jakiś problem. Dla zainteresowanych osób są łatwą metodą okazania poparcia i włączenia się do działań.
  • Jeśli w społeczności istnieje już poparcie dla danego żądania, petycja jest konkretnym działaniem, wokół którego jej zwolennicy_czki mogą się zjednoczyć.

KAMPANIA to wszystko, co robisz (nie tylko w internecie), by doprowadzić do zmiany, na której Ci zależy – poza opublikowaniem samej petycji. Możesz rozpowszechniać informacje w mediach społecznościowych, organizować demonstracje i inne akcje uliczne, spotykać się z politykami, by ich przekonać do swoich racji, zainteresować sprawą media czy nawiązać współpracę z innymi grupami aktywistycznymi – a to tylko kilka oczywistych pomysłów. Petycja jest więc jedną z taktyk prowadzenia kampanii, a obok niej możesz używać innych.

Wszystko jasne? Napisz petycję i rozkręć własną kampanię!

Masz jeszcze jakieś pytania? Zajrzyj do sekcji z najczęściej zadawanymi pytaniami

 


ETAP 1. Pisanie petycji

Określ cel: Twoje pierwsze zadanie polega na określeniu celu kampanii: co chcesz osiągnąć? Cel powinien być konkretny i możliwy do osiągnięcia. Zamiast więc apelować do władz o „powstrzymanie zmiany klimatu”, wybierz konkretne działanie, które będzie prowadzić do tego celu. Może to być na przykład wprowadzenie podatku od emisji dwutlenku węgla albo zakaz importowania ropy pozyskiwanej z piasków bitumicznych.

Określ osobę decyzyjną: Do kogo kierujesz swoją petycję? Dowiedz się, od czyjej decyzji zależy wprowadzenie zmian, o które zabiegasz i skieruj swoją petycję do tej właśnie osoby (lub instytucji). Może to będzie rada miejska, a może minister w rządzie? Ktoś z Komisji Europejskiej albo europoseł lub europosłanka? Adresat petycji powinien być precyzyjnie określony – to ważne. Dzięki temu wiadomo, kto odpowiada za podjęcie danej decyzji, a takiej osobie będzie trudniej zrzucić odpowiedzialność na innych. Zespół YouMove Europe może Ci pomóc w wyborze adresatów petycji w Unii Europejskiej, jeśli Twoja petycja dotyczy spraw rozstrzyganych na tym szczeblu.

Zastanów się, kto będzie wspierał Twoją petycję: Pisząc petycję, pomyśl o tym, kogo chcesz przekonać do jej podpisania i do wspierania Twojej kampanii. Kim są osoby, które powinny Twoją petycję zrozumieć, podpisać i udostępnić? Co trzeba im powiedzieć, by je zachęcić i by poczuły, że uczestniczą w czymś ważnym?

Zdjęcie przedstawiające tłum ludzi zgromadzonych na placu miejskim, trzymających flagi EU i inne

Wymyśl chwytliwy tytuł: Tytuł to pierwsze, co zobaczą odbiorcy petycji. Powinien być krótki, konkretny i dobrze oddawać przesłanie kampanii – wtedy łatwiej przyciągnie osoby, które mogą być zainteresowane daną sprawą. Jeśli Twoja petycja dotyczy określonego miejsca, regionu lub miasta, umieść tę informację w tytule, na przykład: „Chcemy więcej bibliotek w Warszawie!”. Nawet jeśli celem Twojej petycji jest zablokowanie czegoś, staraj się zawrzeć w tytule pozytywne działanie, na przykład: „Przywróćmy przyrodzie nadzieję! Zatrzymajmy budowę nowej kopalni odkrywkowej”.

Znajdź zdjęcie: Zdjęcie, które ilustruje petycję, to również jedna z pierwszych rzeczy, jakie widzą odbiorcy. Trafnie dobrane zdjęcie przykuje ich uwagę. Powinno zaciekawiać, ale nie być krępujące – nie chcesz, by ludzie odwracali od niego oczy. Czy zdjęcie pasuje do tytułu petycji? Czy ktoś, kto je zobaczy, będzie chciał kliknąć i dowiedzieć się więcej? Najlepiej, jeśli zdjęcie jest Twojego autorstwa. A jeśli nie masz swoich zdjęć, możesz znaleźć bezpłatne fotografie na stronach takich jak Pexels albo Zdjęcia Google. (Wybieraj tylko takie zdjęcia, których użycie nie wymaga zgody właścicieli praw autorskich). Za pomocą darmowych internetowych narzędzi takich jak Canva lub Photopea możesz zmodyfikować zdjęcie, by było niepowtarzalne i wyraźnie kojarzyło się z Twoją kampanią.

Wyraźnie określ cel petycji: Napisz, czego się domagasz, na przykład: “Pilnie potrzebujemy pełnego dochodzenia w sprawie katarskiego skandalu korupcyjnego oraz surowszych zasad walki z korupcją i łapówkarstwem w Europie.” Opis celu petycji powinien być możliwie krótki – wystarczy kilka zdań, by wyrazić to, co najważniejsze. Niżej jest dużo więcej miejsca na wyjaśnienie, dlaczego ta sprawa jest ważna. Pamiętaj także, że petycja powinna domagać się tylko jednej rzeczy – nie kilku. Nie próbuj osiągnąć wszystkiego naraz. Wybierz jedno żądanie, którego spełnienie będzie ważnym krokiem naprzód. Myśl strategicznie. Streść je w dwóch, maksymalnie trzech linijkach tekstu.

Opisz sprawę bardziej szczegółowo: Dlaczego ta sprawa jest ważna? Tu możesz przedstawić argumenty na poparcie swojego żądania i wyjaśnić, dlaczego inne osoby powinny podpisać Twoją petycję. Staraj się opisać całą sprawę jak najlepiej, ale pamiętaj o jednym: mało kto ma chęć czytać bardzo długi tekst. Dlatego najważniejsze informacje i argumenty umieść na początku:

  • Na czym polega problem? Kogo dotyczy, kto cierpi z jego powodu? Dlaczego sprawa jest pilna? Dlaczego akurat teraz trzeba się nią zająć? Co złego może się stać, jeśli nic w tej sprawie nie zrobimy?
  • Jakie rozwiązanie problemu proponujesz? Jakie przyniesie ono korzyści?

Jeśli masz dużo informacji do przekazania, możesz zamieścić w petycji linki do artykułów prasowych lub do badań – powołanie się na źródła robi dobre wrażenie. Niektóre kampanie mogą wymagać precyzyjnego języka lub odwołań do wiedzy naukowej. Zapoznaj się z publikacjami na ten temat, by mieć pewność, że to, co piszesz w petycji, jest zgodne z faktami i ustaleniami nauki. Często petycja zyskuje na skuteczności, gdy zawiera też jakąś osobistą historię – czy sprawa, której dotyczy Twoja petycja, wpływa bezpośrednio na Ciebie lub na kogoś, kogo znasz?

Na koniec najważniejsze: jeśli zajmujesz się daną kwestią od niedawna, zasięgnij informacji i poproś o zdanie osoby, które dobrze tę sprawę zbadały, albo organizacje, które już działają w tej lub podobnej sprawie. Porozmawiaj z osobami, które osobiście doświadczyły problemu, którego dotyczy Twoja petycja. Dzięki temu nawiążesz kontakt z potencjalnymi zwolenni(cz)kami i sojuszni(cz)kami, a im więcej zdobędziesz informacji, tym bardziej solidna i wiarygodna będzie Twoja petycja.

 


ETAP 2. Rozwój kampanii

Nagłośnij swoją petycję

W mediach społecznościowych: Facebook, Twitter i Instagram nadają się doskonale do tego, by inne osoby mogły się dowiedzieć o Twojej petycji. Za każdym razem, gdy ktoś udostępni informacje o Twojej kampanii, dowie się o niej wiele nowych osób. Pomnóż to przez kilkaset i szybko się okaże, że petycja dotrze do szerokiego grona odbiorców. Co więcej, każdy, kto zetknie się z Twoją petycją na Facebooku i Twitterze, może ją jednym kliknięciem udostępnić i puścić dalej w świat. To bardzo pomaga w szybkim zwiększaniu zasięgu.

W formularzu petycji na naszej stronie są pola na wpisy na Twitterze i Facebooku – wypełnij je! Napisz krótki, przekonujący wpis i tweet, by każda osoba, która podpisze petycję, mogła ją także udostępnić w sieci.

Pamiętaj, że na Twitterze obowiązuje limit 280 znaków, ale można też dodawać hasztagi i oznaczać innych użytkowników Twittera. Może osoba, do której kierujesz petycję, także ma konto na Twitterze i warto ją oznaczyć?

Pisząc na Facebooka, zacznij od wezwania do działania, na przykład: „Podpisz TERAZ” albo „Podpisz i udostępnij moją petycję!” Dodaj jedno lub dwa krótkie zdania, w których w przekonujący sposób wyjaśnisz, dlaczego jest ważna.

Opublikuj wpis z linkiem na Instagramie, a jeszcze lepiej: dodaj link do swojego biogramu. Pamiętaj, że Instagram podbija zasięgi relacji i filmów z hasztagami – używaj ich mądrze!

Pierwsza publikacja w sieciach społecznościowych to ważny krok, ale nie ograniczaj się do niego. By publikować regularnie, musisz przygotować odpowiednie treści. Pisanie własnych komunikatów i publikowanie ich na rozmaitych platformach takich jak blogi, Instagram, Twitter czy strony Facebooka oznacza, że masz w ręku najważniejsze narzędzia i panujesz nad przekazem swojej kampanii.

Są tysiące sposobów, by rozkręcić kampanię w mediach społecznościowych. Gdy na przykład zauważysz, że ktoś wspomina o Tobie albo komentuje Twoje wpisy, odpowiedz i udostępnij taki komentarz. Poproś popierające Cię osoby, by robiły to samo. Regularnie pisz o tym, co robisz i co robią inne osoby zaangażowane w kampanię. Instagram, Facebook, Whatsapp, Snapchat i Twitter świetnie się do tego nadają. Informuj swoją społeczność o postępach kampanii, a grono zainteresowanych i zaangażowanych osób będzie rosnąć!

Przez email: E-mail jest dobrym sposobem dotarcia do osób, które być może nie używają na co dzień mediów społecznościowych. Napisz wiadomość „od serca”. Nie obawiaj się zawrzeć w niej osobistych wątków; podkreśl, jak bardzo Ci zależy na powodzeniu tej kampanii. Ludzie chętniej spojrzą na Twoją petycję, wiedząc, jak dużo to dla Ciebie znaczy. Zanim napiszesz taką wiadomość, zdobądź niezbędną wiedzę i przygotuj krótkie streszczenie. To pomoże Ci pisać w sposób zrozumiały i przemawiający do wszystkich odbiorców. Wyślij wiadomość na listę subskrypcyjną swojej organizacji albo po prostu roześlij ją rodzinie i znajomym.

 

Zaangażuj osoby, które poparły petycję

Ludzie, którzy podpisali Twoją petycję – nieważne, jak wielu ich jest – to osoby gotowe Ci pomóc.

Poproś te osoby o proste rzeczy: udostępnienie petycji, by zwiększyć jej zasięg; napisanie e-maila do osoby, która jest adresatem petycji; podzielenie się osobistym doświadczeniem, dołączenie do grupy na Facebooku albo o wzięcie udziału w wydarzeniu – w sieci lub osobiście. Informuj tę grupę osób o tym, co się dzieje w kampanii. Niech mają wrażenie, że uczestniczą w niej na każdym kroku. Uważaj jednak, by nie zasypać ludzi wiadomościami. Możesz zapytać popierające Cię osoby o to, co robić dalej – niech mają poczucie, że mogą współdecydować o przebiegu kampanii.

To bardzo ważne, by osoby popierające Twoją petycję udostępniały ją na Facebooku, Twitterze i pocztą elektroniczną. Pamiętaj: całkiem możliwe, że tym osobom zależy na zwycięstwie nie mniej niż Tobie – mają więc wystarczającą motywację, by pomóc doprowadzić kampanię do szczęśliwego końca. A to bardzo przyjemne uczucie, kiedy się jest częścią jakiegoś ważnego, wspólnego przedsięwzięcia!

Zdjęcie przedstawiające uczestnika manifestacji grającego na bębnie i mającego na sobie koszulkę z logo WeMove Europe

Organizuj wydarzenia: Wydarzenia są dobrym sposobem na zdobycie zainteresowania społeczności i mediów. Urządź demonstrację, zorganizuj marsz albo skontaktuj się z lokalnym klubem czy świetlicą, gdzie ktoś może wygłosić publiczne przemówienie albo gdzie mogłyby się spotkać osoby wspierające Twoją kampanię. Możesz wziąć pod uwagę zorganizowanie wydarzenia na żywo na Facebooku (to coś jak spotkanie publiczne, ale online) albo webinaru na platformie takiej jak Zoom czy Skype.

Czy znasz kogoś, kto specjalizuje się w danej dziedzinie? Taka osoba mogłaby wystąpić publicznie, na przykład po to, by opowiedzieć o Twojej kampanii i przedstawić istotne fakty. Zorganizuj spotkanie z taką osobą. A może ktoś nakręcił film dokumentalny lub inne wideo o problemie, którego dotyczy Twoja petycja? Może Ty? Pokaż je publiczności, bo takie projekcje zwiększają zaangażowanie. Pamiętaj, że kiedy mogą sami coś zrobić, czują silniej związani z daną sprawą. Pojawia się poczucie wspólnoty, uczestniczenia w czymś dużym i ważnym, To jedna z rzeczy, które motywują ludzi do wspólnej walki.

Ogłaszaj wydarzenia i kamienie milowe kampanii: Masz już pierwsze 5 000 podpisów? A może w mediach napisano coś ważnego o Twojej sprawie? Może ktoś znany dołączył do kampanii? Ważne wydarzenia tego rodzaju są dobrą okazją do przypomnienia o kampanii i odnowienia zainteresowania. Wykorzystuj takie wydarzenia i kamienie milowe, by podbijać swoją kampanię w mediach społecznościowych i zdobywać jeszcze większe poparcie.

 

Nawiąż współpracę z partnerami

Zespół YouMove Europe może Ci w pewnych przypadkach pomóc w mobilizowaniu poparcia i nagłaśnianiu Twojej petycji. Napisz do nas, by dowiedzieć się więcej: youmove@wemove.eu.

Poszukaj innych opcji współpracy: O ważne dla nas sprawy nigdy nie walczymy sami. Jest więcej niż prawdopodobne, że wokół Ciebie są osoby, które żywią podobne obawy i mają podobne pragnienia. Możliwe, że te osoby również coś w tej sprawie robią. Czy są jakieś organizacje lub znane osoby publiczne, które mogłyby wesprzeć Twoją kampanię i pomóc w nagłośnieniu petycji? Wiele osób i organizacji chętnie udzieli pomocy, jeśli je o to poprosisz. Mogą też rozpowszechnić informacje o Twojej kampanii wśród osób, do których Ty nie masz dostępu.

Zainteresuj media: Media, szczególnie lokalne, mogą dużo zrobić dla nagłośnienia Twojej kampanii. Jeśli petycja dotyczy spraw lokalnych czy regionalnych, wyślij e-mail albo zadzwoń do dziennikarzy z gazet lokalnych. Zapytaj, czy nie chcieliby napisać artykułu o kampanii, którą prowadzisz. Napisz, gdzie ludzie mogą dowiedzieć się o niej więcej i podpisać petycję. Jeśli masz możliwość, a Twoja petycja dotyczy spraw ważnych dla regionu czy nawet całego kraju, zorganizuj konferencję prasową. W ten sposób Twoją kampanią z dnia na dzień mogą się zainteresować duże media. Nie wiesz, jak zacząć kontaktować się z mediami w Twojej okolicy, albo nie znasz najlepszego sposobu na zwrócenie ich uwagi? Oto kilka wskazówek, które sprawią, że zostaniesz wysłuchana_y.

 

Rozważ inne sposoby działania

Dotąd opisaliśmy najważniejsze sposoby prowadzenia kampanii, ale istnieje wiele innych przydatnych taktyk. Oto kilka z nich:

  • Zaangażowanie blogerów_ek i influencerów_ek: Poszukaj osób, które piszą w sieci popularne blogi czy redagują magazyny online i które mogłyby się zainteresować Twoją sprawą. Skontaktuj się z nimi i zapytaj, czy zgodzą opublikować artykuł o kampanii.
  • Przemówienie publiczne: Wybierz miejsce o symbolicznym znaczeniu lub w inny sposób związane z Twoją kampanią. Wygłoś tam przemówienie i transmituj je na żywo w sieci.
  • Wiadomości automatyczne: Utwórz stronę, za pomocą której wszyscy będą mogli łatwo wysyłać gotowe wiadomości tekstowe do polityka lub polityczki, którzy są adresatami Twojej kampanii. Pamiętaj, że YouMove Europe może wesprzeć niektóre kampanie w tym zakresie.
  • Szablony do pobrania: Przygotuj i udostępnij w sieci szablony transparentów/plakatów, które będzie można pobrać, wydrukować, wyciąć i wykorzystać. Szablony powinny jasno wyrażać przesłanie kampanii i powinny się wyraźnie z nią kojarzyć.
  • Osobiste historie: Utwórz stronę, na której osoby popierające Twoją kampanię będą mogły opisać własne doświadczenie związane ze sprawą, którą się zajmujesz.
  • Wystąpienia publiczne adresata petycji: Dowiedz się, kiedy osoba, do której kierujesz petycję, będzie występować publicznie – na przykład na konferencji czy innej imprezie publicznej. Zorganizuj swoją akcję wokół tego wydarzenia.
  • Pisanie recenzji: Jeśli adresatem Twojej kampanii jest jakaś firma, poproś osoby popierające petycję, by recenzowały jej produkty w sieci (platformy ratingowe, działy obsługi klientów, sklepy z aplikacjami itd.).

Możliwościom nie ma końca – uruchom wyobraźnię!

 


ETAP 3. Przekazanie żądań osobom decyzyjnym

Nawet największa liczba podpisów zebranych pod petycją niewiele znaczy, dopóki osoba, do której kierujesz petycję, nie wie o Twojej kampanii. Nawet jeśli zauważy Twoją petycjęj, może ją po prostu zlekceważyć lub udawać, że nie wie o jej istnieniu – bo przecież najłatwiej jest nic nie robić, prawda? Dlatego na tym etapie trzeba wykazać się wytrwałością.

Używaj Twittera: Twitter jest obecnie najprostszą drogą zwrócenia się wprost do polityka lub polityczki. Sprawdź, jakiego konta używa osoba, do której kierujesz petycję i napisz do niej krótki tweet, na przykład: Budowa drogi ekspresowej nr 45 musi zostać natychmiast wstrzymana! Żąda tego ponad 3000 okolicznych mieszkańców. @XYZ, proszę posłuchać głosu wyborców! #StopDrodze45. Poproś popierające Cię osoby, by wysyłały tweety o podobnej treści – i sprawdzaj, czy będzie reakcja. Zdarza się, że nawet niewielka „burza” na Twitterze skłania polityków przynajmniej do tego, by zauważyli obywatelską kampanię i zgodzili się spotkać z jej twórcami.

Wysyłaj e-maile: Zawsze warto dochować formalności. Napisz e-mail do osoby, do której kierujesz swoją petycję: przedstaw się i wyjaśnij, czego się domagasz. W późniejszych e-mailach możesz informować adresata lub adresatkę petycji o postępach kampanii, współpracy z organizacjami, które Cię popierają oraz o liczbie zebranych podpisów. Dzięki temu osoba decyzyjna nie zapomni o Twojej sprawie.

Nieustępliwość popłaca: Przestrzeń wirtualna jest bardzo pomocna w kampaniach, ale najlepsze efekty uzyskuje się dzięki kontaktom osobistym. Jak już pisaliśmy, z początku możesz zwrócić się do adresata lub adresatki petycji e-mailem i poczekać jakiś czas na odpowiedź. Jeśli odpowiedź nie nadejdzie w rozsądnym czasie, możesz spróbować nawiązać kontakt z tą osobą przez telefon. Jeśli nadal nie spotkasz się z żadną odpowiedzią, ponawiaj te próby, aż reakcja się pojawi. Nie rezygnuj z kampanii tylko dlatego, że polityk czy polityczka nie odebrała telefonu od Ciebie (być może akurat nie mogła). Wytrwałość popłaca – ale też nie przesadzaj. Rozmowa z osobą, do której kierujesz petycję, musi zacząć się w przyjazny sposób, jeśli ma się potoczyć po Twojej myśli!

Przygotuj wcześniej swoją wypowiedź: Jasno i zwięźle wytłumacz, czego się obawiasz lub na czym polega problem. Opowiedz o petycji i precyzyjnie przedstaw decyzje, jakich oczekujesz od adresata lub adresatki petycji. Jeśli zamierzasz osobiście dostarczyć petycję z podpisami, uprzedź, kiedy to zrobisz i zapytaj, czy osoba, do której kierujesz petycję, odbierze ją od Ciebie i czy zgodzi się porozmawiać. Zawsze zwracaj się do tej osoby uprzejmie – nie daj jej łatwej wymówki, by Cię zlekceważyć!


Zdjęcie przedstawiające osoby wręczające petycję unijnym decydentom Zdjęcie przedstawiające trzy osoby trzymające baner z napisem 'Koniec finansowania gazu', stojące przed budynkiem unijnej instytucji

Wybierz odpowiedni moment na przekazanie podpisów: Często trudno jest wyczuć właściwą chwilę na wręczenie petycji. Czasem tę decyzję ktoś podejmuje za Ciebie – jeśli na przykład określonego dnia parlament będzie głosować w sprawie, o którą zabiegasz. Jeśli jednak nie ma takiego nieprzekraczalnego terminu, znajdź okazję do wręczenia petycji wtedy, kiedy wywoła to najlepszy efekt – na przykład w czasie, gdy dana sprawa będzie szeroko dyskutowana w mediach. Pamiętaj: petycji z podpisami nie musisz wręczać tylko jeden raz. Kiedy zbierzesz więcej podpisów, a poparcie dla Twojej kampanii wzrośnie, możesz to zrobić ponownie. Sprawdzaj, kiedy i jakie projekty ustaw będą poddane pod głosowanie. To pomoże Ci wybrać właściwy moment na wręczenie petycji. Możesz zwrócić się do nas o pomoc w tym zakresie – od tego jesteśmy!

 


Dalszy ciąg kampanii

Monitoruj, co robią politycy: Jeśli osoba decyzyjna odpowiedziała na Twoją petycję i być może złożyła jakieś obietnice, postaraj się dostać je na piśmie. Jeśli politycy zgodzili się wprowadzić zmianę, której się domagasz, to wspaniale! Poinformuj o tym wszystkich i ogłoś sukces, ale nie zdejmuj jeszcze nogi z gazu. Uzgodnij konkretny termin, w jakim ma zostać podjęta decyzja i monituj odpowiedzialne za nią osoby, by mieć pewność, że proces postępuje do przodu.

Nie rezygnuj: Reakcja osoby decyzyjnej na Twoją petycję może nie być taka, jakiej sobie życzysz. W takim wypadku nie poddawaj się! Odmowa wprowadzenia zmiany, której się domagasz, nie musi zakończyć Twojej kampanii. Przeciwnie: zła wiadomość może zelektryzować osoby, które ją popierają. Napisz o tym do nich, wyjaśnij, co się stało i poproś, by pomogły zdobyć jeszcze większe poparcie dla Twojej petycji, aż wreszcie osoba decyzyjna będzie musiała ustąpić i zgodzić się na zmiany.

Pamiętaj także: Ani przychylna, ani odmowna odpowiedź nie oznacza, że kampania jest skończona! Warto się teraz rozejrzeć: może zmienił się układ sił? Może jakieś bariery nieco ustąpiły? Czy to właściwy moment, by zwiększyć obywatelską presję?

Kiedy wygrasz, opowiedz o tym! Świętuj zwycięstwo w mediach społecznościowych. Każde zwycięstwo petycji publikowanych na platformie YouMove Europe zachęca inne osoby do rozpoczęcia własnych, nowych kampanii, bo one też mają prawo, by ich głos został usłyszany. W ten sposób krok po kroku sprawiamy, że Europa staje się bardziej sprawiedliwa, bardziej demokratyczna, równiejsza i przyjaźniejsza dla środowiska. By mieszkało się nam w niej lepiej.